Co to jest APTT? Kiedy zleca się oznaczenie APTT? Jakie mogą być przyczyny podwyższonego APTT? Jakie mogą być przyczyny obniżonego APTT? Czas APTT – ile kosztuje badanie?
Co to jest APTT?
APTT (ang.activated partial thromboplastin time) to czas częściowej tromboplastyny po aktywacji. Badanie to wykorzystuje się w ocenie hemostazy, czyli mechanizmów, dzięki którym krew porusza się w naczyniach krwionośnych.
Kiedy zleca się oznaczenie APTT?
Oznaczenie czasu APTT zleca się w przypadku:
- podejrzenia skazy krwotocznej
- zabiegów operacyjnych (badanie wykonuje się przed zabiegiem)
- leczenia niefrakcjonowaną heparyną
Jakie mogą być przyczyny podwyższonego APTT?
Przyczyny podwyższonego aPTT dzieli się na cztery rodzaje:
- wydłużony aPTT w wyniku wystąpienia błędu przedanalitycznego
- wydłużony aPTT w wyniku wystąpienia błędu analitycznego
- wydłużony aPTT, którego przyczyną są niedoboru czynników krzepnięcia
- wydłużony aPTT w wyniku działania inhibitorów krzepnięcia
Wydłużony aPTT w wyniku wystąpienia błędu przedanalitycznego
Poniższe sytuacje mogą mieć wpływ na fałszywe wydłużenie czasu aPTT:
- zbyt mała ilość krwi w stosunku do antykoagulantu – tak zwane niemiarowe pobranie krwi
- hemoliza, lipemia, ikteria
- trudności w pobraniu krwi
- nieprawidłowe wirowanie materiału (przeczytaj więcej na temat warunków wirowania materiału)
- nieprawidłowe przechowywanie materiału (zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, zbyt długi czas przechowywania – badania koagulologiczne powinno wykonać się w ciągu 4 godzin od pobrania krwi!)
Więcej na ten temat przeczytasz w poście materiał do badań koagulologicznych.
Wydłużony aPTT w wyniku wystąpienia błędu analitycznego
- np. pojawienie się pęcherzyków powietrza w odczynniku lub badanym osoczu – sytuacja ta jest jednak bardzo często niwelowana poprzez zastosowanie bardzo zaawansowanych czujników w analizatorach
Wydłużony aPTT, którego przyczyną są niedoboru czynników krzepnięcia
- hemofilia A – niedobór VIII czynnika krzepnięcia
- hemofilia B – niedobór IX czynnika krzepnięcia
- niedobór wielkocząsteczkowego kininogenu
- niedobór XI czynnika krzepnięcia
- niedobór XII czynnika krzepnięcia
- niedobór I czynnika krzepnięcia
- niedobór II czynnika krzepnięcia
- niedobór V czynnika krzepnięcia
- niedobór prekalikreiny
- Choroba von Willebranda
- choroby wątroby, niedobór witaminy K
- uszkodzenie wątroby
- DIC – zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
Wydłużony aPTT w wyniku działania inhibitorów krzepnięcia
- obecność leków będących inhibitorami krzepnięcia np. heparyna
- obecność inhibitorów specyficznych dla danego czynnika (np. czynnika V)
- inhibitory niespecyficzne np. LA
Jakie mogą być przyczyny obniżonego APTT?
- skrzep w probówce, który jest konsekwencją błędu przedanalitycznego – o przyczynach powstawania skrzepu możesz przeczytać w poście skrzep w morfologii
- zbyt długie pobieranie krwi, trudności w pobraniu krwi
- ciąża
- nadkrzepliwość
Czas APTT – ile kosztuje badanie?
Cena oznaczenia czasu aPTT jest bardzo zróżnicowana. Zależy od laboratorium i miasta, w jakim chcemy wykonać badanie. Poniżej prezentuję zestawienie średnich cen dla czterech polskich miast. Zostało ono obliczone na podstawie ogólnodostępnych sklepów internetowych znanych sieci laboratoriów.
- Warszawa ok. 20 zł
- Kraków ok. 16 zł
- Bydgoszcz ok. 13 zł
- Gdańsk ok. 16 zł
Źródła:
Diagnostyka przedłużonego czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT), Krzysztof Chojnowski, Maria Podolak-Dawidziak 2 , Jerzy Windyga 3, Hematologia 2010, tom 1, nr 1, 81–86, Via Medica 2010 ISSN 2081–0768
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.