W 2021 roku, jak co roku, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) wydało zalecenia kliniczne dotyczące chorych na cukrzycę, które opisują diagnostykę cukrzycy. W wytycznych umieszczono informacje, dzięki którym można potwierdzić wstępną diagnozę lekarską.

Na końcu artykułu znajduje się test, który ułatwi przygotowanie do egzaminu specjalizacyjnego! Do jego rozwiązania oprócz tego postu warto przeczytać post o hemoglobinie glikowanej!

Diagnostyka cukrzycy – jakie badania zrobić?

Cukrzycę potwierdza się na podstawie:

oznaczenia stężenia glukozy w osoczu krwi w próbce przygodnej,
oznaczenia stężenia glukozy na czczo,
doustnego testu obciążenia glukozą (OGGT, oral glucose tolerance test),
poziomu hemoglobiny glikowanej

Diagnostyka cukrzycy – na czym polega test obciążenia glukozą?

Test obciążenia glukozą wykonuje się zgodnie z poniższymi punktami:

Pobranie krwi na czczo i oznaczenie stężenia glukozy w osoczu
Spożycie 75 gramów glukozy rozpuszczonych w wodzie
Pobranie krwi po 60 minutach od spożycia glukozy i oznaczenie stężenia glukozy w osoczu
Pobranie krwi po 120 minutach od spożycia glukozy i oznaczenie stężenia glukozy w osoczu

Istotnym jest, aby nie ograniczać normalnego spożycia węglowodanów przed wykonaniem testu obciążenia glukozą (OGGT), a na pobranie krwi udać się po przespanej nocy. W przypadku osób z nietolerancją glukozy, u których zlecono wykonanie testu OGGT, a które przyjmują metforminę, lek należy odstawić na tydzień przed wykonaniem testu.

Rozpoznanie cukrzycy

Objawy cukrzycy to:

nasilone pragnienie
wielomocz
utrata masy ciała niezwiązania z odchudzaniem
osłabienie
senność
zmiany na skórze (ropne)
stany zapalne narządów moczowo-płciowych

W przypadku wyżej wymienionych objawów, zaleca się wykonanie oznaczenia glikemii przygodnej, czyli z próbki pobranej o dowolnej porze dnia (nie na czczo). W przypadku uzyskania wyniku ≥200 mg/dl (≥11,1 mmol/l) jest on podstawą do stwierdzenia cukrzycy u pacjenta.

Jeśli u pacjenta nie występują objawy lub występują objawy, ale glikemia przygodna wynosi ≤200 mg/dl (≤11,1 mmol/l) należy dwukrotnie wykonać oznaczenie glukozy na czczo. Jeśli stężenie glukozy na czczo dwukrotnie wyniesie ≥126 mg/dl (≥7,0 mmol/l) – rozpoznaje się cukrzycę. Oznaczyć można również hemoglobinę glikowaną, jeśli jej poziom wynosi ≥6,5% (≥ 48 mmol/mol) wskazuje on na cukrzycę.

Jeśli jedno lub dwu-krotnie uzyskamy wynik oznaczenia glikemii na czczo 100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l) lub przy glikemii <100 mg/dl (<5,6 mmol/l) z podejrzeniem nieprawidłowej tolerancji glukozy lub cukrzycy, a także przy poziomie hemoglobiny glikowanej ≤6,5% (≤ 48 mmol/mol) z podejrzeniem nieprawidłowej tolerancji glukozy lub cukrzycy – należy wykonać test OGGT (doustny test tolerancji glukozy, oral glucose tolerance test). Uzyskanie wyniku ≥200 mg/dl (≥11,1 mmol/l) po 120 minutach od podania glukozy wskazuje na cukrzycę.

Uzyskanie wyniku poziomu hemoglobiny glikowanej ≥6,5% (≥ 48 mmol/mol) wskazuje na cukrzycę.

schemat rozpoznanie cukrzycy — © fremitus.pl

Interpretacja wyników glikemii na czczo

Prawidłowa glikemia na czczo

Z prawidłową glikemią na czczo mamy do czynienia przy wartościach stężenia glukozy w osoczu 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l).

Nieprawidłowa glikemia na czczo

Z nieprawidłową glikemią na czczo (IFG-impaired fasting glucose) mamy do czynienia przy stężeniu glukozy 100-125 mg/dl (5,6-6,9mmol/l).

Cukrzyca

Z cukrzycą mamy do czynienia przy stężeniu glukozy ≥126 mg/dl (≥7,0 mmol/l), wynik należy uzyskać dwukrotnie z pobrań z różnych dni.

Interpretacja wyników testu obciążenia glukozą OGGT

<140 mg/dl (<7,8 mmol/l) prawidłowa tolerancja glukozy
140-199 mg/dl (7,8-11,0 mmol/l) nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT)
≥200 mg/dl (≥11,1mmol/l) cukrzyca

Poniżej zaprezentowano schemat diagnostyki cukrzycy opracowany na podstawie rekomendacji PTD 2021, które opisane zostały w niniejszym poście.

Zapraszamy do rozwiązania testu dotyczącego diagnostyki cukrzycy! Sprawdź swoją wiedzę

Chcesz zobaczyć jak odpowiadały inne osoby udzielające odpowiedzi na pytania w teście? Pragniesz sprawdzić jak wypadasz na tle innych? Sprawdź to – wyniki testów z diagnostyki.

Inne testy wiedzy

ZESTAWIENIE WASZYCH WYNIKÓW Z TESTÓW WIEDZY

Wszystkie testy znajdziesz w zakładce na górze strony: testy. Dla ułatwienia poniżej umieszczam linki do pozostałych testów:

Materiał biologiczny do badań – krótki test wiedzy z zakresu materiału biologicznego
Podstawy diagnostyki laboratoryjnej TEST cz.1
Podstawy diagnostyki laboratoryjnej TEST cz. 2
Podstawy diagnostyki laboratoryjnej TEST cz.3
Diagnostyka laboratoryjna chorób nerek test cz.I
Test – parametry morfologiczne – sprawdź, czy znasz parametry wchodzące w skład badania morfologia krwi obwodowej
Prezentacja wartości referencyjnych i wyników – sprawdź swoją wiedzę z zakresu prezentowania informacji na sprawozdaniach z badań – czy wiesz jakie elementy są wymagane przez polskie ustawodawstwo?
Test wiedzy – skróty – czy znasz skróty dotyczące diagnostyki laboratoryjnej? Czy są jakieś oznaczenia, których znaczenie jest dla Ciebie tajemnicą?
Diagnostyka zakażeń wirusem HCV – sprawdź czy diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby typu C jest Ci w 100% znana
Reguły Westgarda – jeśli pracujesz w laboratorium i zatwierdzasz wyniki kontroli wewnątrzlaboratoryjnej – zdecydowanie znasz te reguły
Badanie osadu moczu – rekomendacje – czy wiesz jakie są zasady wykonywania tego powszechnego badania?
Diagnostyka cukrzycy – zerknij, czy znane są Ci najnowsze zalecenia PTD!
Wytyczne diagnostyki zaburzeń lipidowych – sprawdź swoją wiedzę z zakresu profilu lipidowego
Markery nowotworowe test część I
Zmiany kształtu erytrocytów – test – sprawdź czy wiesz jak wygląda lakrymocyt, sferocyt i inne
Układ krzepnięcia cz. I – test
Hematologia cz. I – test wiedzy z zakresu hematologii
Proteinogram – test – krótki test z podstaw dotyczących rozdziału elektroforetycznego białek
Retikulocyty – czy znasz parametry oznaczane przy badaniu retikulocytów?
Stabilność materiału – krótkie sprawdzenie jak długo można wstrzymać wykonanie badania
Tarczyca – Test sprawdzający wiedzy z zakresu hormonów tarczycy
Tarczyca – część II
Tarczyca – część III – czy wyniki badań laboratoryjnych w diagnostyce chorób tarczycy stanowią dla Ciebie wyzwanie?
Przytarczyce – czy odróżnisz wyniki badań w niedoczynności wtórnej od pierwotnej?
Niedokrwistości – test cz. I
Niedokrwistości – test cz. II

Treści które mogą Cię zainteresować:

Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.

Strona główna » Dla diagnosty » Diagnostyka cukrzycy