Hemoglobina glikowana jest parametrem, który odzwierciedla stężenie glukozy na 3 miesiące przed oznaczeniem. Zgodnie z zaleceniami PTD 2021 jednorazowe oznaczenie stężenia hemoglobiny glikowanej jest kryterium, na podstawie którego możliwe jest rozpoznanie cukrzycy, należy jednak spełnić kilka warunków, o których mowa poniżej.
Jak na podstawie stężenia hemoglobiny glikowanej rozpoznaje się cukrzycę?
Z cukrzycą mamy do czynienia w sytuacji, gdy poziom hemoglobiny glikowanej wynosi >= 6,5% (>=48 mmol/mol) z zastrzeżeniem, że badanie wykonane jest metodą zgodną certyfikowaną przez NGSP (National Glycohemoglobin Standardization Program).
Ograniczenia rozpoznawania cukrzycy na podstawie poziomu hemoglobiny glikowanej
W przypadku:
- Osób z niedokrwistością
- Kobiet w ciąży
- Kobiet w okresie poporodowym
- Osób dializowanych
- Pacjentów stosujących erytropoetynę
- Osób zakażonych wirusem HIV
- Osób stosujących leki przeciwretrowirusowe
diagnostyka cukrzycy może opierać się tylko i wyłącznie na oznaczeniach stężenia glukozy w osoczu zgodnie z wytycznymi.
Hemoglobina glikowana – jakie metody są zgodne z NGSP?
Lista metod dostępna jest na stronie: http://www.ngsp.org/certified.asp. Metody wyróżnione na stronie NGSP oprócz nazw producenta zestawu odczynnikowego oraz analizatora, zawierają również LOT kalibratora i odczynnika.
Wśród metod zgodnych z NGSP wyróżniamy takie metody jak:
- chromatografia powinowactwa z boranem
- metody immunochemiczne
- chromatografia jonowa
- metoda enzymatyczna
- laserowa jonizacja próbki wspomagana matrycą z detektorem czasu przelotu MALDI-TOF
- elektroforeza kapilarna
Dlatego ważne jest, aby pod oznaczeniem hemoglobiny glikowanej umieścić komentarz o stosowanej metodzie i analizatorze. Jeśli stosowana przez nas metoda znajduje się na liście NGSP, przydatnym byłoby również dodanie takiej informacji pod wynikiem oznaczenia.
Hemoglobina glikowana – w jakim materiale się ją oznacza?
Oznaczenie poziomu hemoglobiny glikowanej wykonuje się w próbce pobranej na antykoagulant, jakim jest EDTA. Jest to taka sama próbka, jaką pobiera się w celu wykonania morfologii krwi.
Hemoglobina glikowana – wartości referencyjne, normy:
- wartości >= 6,5% (>=48 mmol/mol) wskazują na cukrzycę
- ogólne wartości docelowe u pacjentów z cukrzycą <=7,0% (<= 53 mmol/mol)
- indywidualne wartości docelowe <= 6,5% (<=48 mmol/mol) u pacjentów z cukrzycą typu I jeśli wartość docelowa nie wiąże się z ryzykiem wystąpienia hipoglikemii i pogorszenia jakości życia, u pacjentów z cukrzycą typu I o krótkim czasie trwania, u dzieci i młodzieży niezależnie od typu cukrzycy
- <= 8,0% (<= 64 mmol/mol) u pacjentów w podeszłym wieku, wieloletnią cukrzycą i w przypadku występowania powikłań makroangiopatycznych
- <6,5% (<48 mmol/mol) u kobiet z cukrzycą przedciążową rozważających ciążę
- <6,0% (<42 mmol/mol) u kobiet w drugim i trzecim trymestrze ciąży, jeśli nie wiąże się to z ryzykiem hipoglikemii
Ile kosztuje badanie hemoglobiny glikowanej (HBA1C)?
Poniżej przedstawiono cenę oznaczenia poziomu hemoglobiny glikowanej, która jest średnią wyliczoną z cen znanych sieciowych laboratoriów dla kilku miast w Polsce.
- Warszawa ok. 46 zł
- Bydgoszcz ok. 32 zł
- Gdańsk ok. 44 zł
- Kraków ok. 38 zł
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.
