Niektóre laboratoria umieszczają na sprawozdaniach z badań informację o treści hemoliza +, hemoliza ++, +++. Informacja ta generuje wiele pytań wśród pacjentów. Zaczynając od pytania „co to właściwie ta hemoliza?” przez pretensje „nie zlecałem tego badania, nie zapłacę za nie”! Co to właściwie ta hemoliza w próbce i co się z nią wiąże?
Co to jest hemoliza w próbce?
Hemoliza w próbce to rozpad czerwonych krwinek, który powoduje przedostanie się ich zawartości do osocza lub surowicy.
Jakie są rodzaje hemolizy?
- Hemoliza in vivo występuje już w naczyniach krwionośnych pacjenta. Wywołana może być czynnikami chorobotwórczymi, chemicznymi oraz biologicznymi.
- Hemoliza in vitro występuje w pobranych od pacjentach próbkach materiału biologicznego.
Jakie mogą być przyczyny hemolizy in vivo?
Przyczyn hemolizy in vivo:
- anemia sierpowata
- zatrucie ołowiem
- wrodzona sferocytoza
- odczyn hemolityczny
- choroby autoimmunologiczne
- niedobory enzymatyczne
Jakie mogą być przyczyny hemolizy in vitro?
Przyczyn hemolizy in vitro:
- pobieranie próbek krwi strzykawką bez użycia metody próżniowej
- zbyt mocne mieszanie i wytrząsanie próbki
- przechowywanie próbki w nieodpowiedniej temperaturze (np. przemrożenie)
- przechowywanie próbki krwi pełnej zbyt długo bez oddzielenia składników morfotycznych od surowicy/osocza
Jak można stwierdzić hemolizę w próbce?
Hemoliza w próbce jest widoczna dla ludzkiego oka przy stężeniu hemoglobiny w surowicy/ osoczu >200 mg/dl. Laboratoria coraz częściej korzystają z oznaczeń hemolizy wykonywanych przez analizatory. Takie oznaczenie powoduje zmniejszenie liczby błędów wynikających z przeoczenia próbek z hemolizą.
Hemoliza – jakie są metody jej oznaczania?
Pomiar absorbancji poprzez użycie próbki badanej oraz soli fizjologicznej, metoda spektrofotometyczna.
Na jakie badania wpływa hemoliza w próbce?
Wpływa ona na wiele oznaczeń, nie sposób wymienić je wszystkie. Ma ona wpływ ma na oznaczenia stężenia potasu, żelaza, aminotransferaz, sodu , kwasu foliowego, witaminy D, aktywności dehydrogenazy mlekowej, rozdział elektroforetyczny białek i inne. Producenci odczynników w ulotkach metodycznych umieszczają informację jaki wpływ na dane oznaczenie ma hemoliza. Każde laboratorium powinno przeanalizować te zapisy i wdrożyć odpowiednie działania w przypadku wystąpienia hemolizy.
Czy moje badanie powinno być wykonane z próbki z hemolizą?
Takiej oceny dokonuje diagnosta laboratoryjny wydający wynik. Jeśli otrzymałeś informację o hemolizie, Twoje badanie nie mogło być wykonane. Może ona spowodować otrzymanie wyniku fałszywie zaniżonego lub podwyższonego. Dla Twojego dobra konieczne jest ponowne pobranie materiału w celu uzyskania wyniku zgodnego ze stanem Twojego zdrowia.
Dlaczego w punkcie pobrań nie zostałem poinformowany o hemolizie w próbce?
Tak się składa, że stwierdzenie hemolizy w próbce zaraz po pobraniu krwi nie jest możliwe. Dopiero po odwirowaniu próbki i oddzieleniu w niej osocza/surowicy hemoliza może zostać stwierdzona. Wirowanie próbki to etap, który odbywa się w laboratorium. Tylko nieliczne punkty pobrań posiadają wirówki, ale decyzja dotycząca odrzucenia próbki należy do diagnosty laboratoryjnego.
Czy warto umieszczać informację o hemolizie w próbce na sprawozdaniach badań?
Tutaj opinie są różne. Niektórzy uważają, że gdy diagnosta laboratoryjny zdecyduje się wydać wynik z próbki z hemolizą, bierze za wynik odpowiedzialność, jest jego pewien, a informacja o hemolizie nie powinna “wyjść” z laboratorium. Inni natomiast twierdzą, że to cenna informacja dla lekarza, gdyby miał on jakiekolwiek wątpliwości. Kolejną kwestią jest fakt, że jesteśmy tylko ludźmi, jeśli zdarzy się nam przeoczyć informację o hemolizie, a zostanie ona zawarta na sprawozdaniu z badań, fakt ten zaalarmuje pacjenta oraz jego lekarza. Niektórzy twierdzą też, że informacja o hemolizie na sprawozdaniach z badań generuje reklamacje i telefony pacjentów. Z moich obserwacji większość laboratoriów nie umieszcza takiej informacji z automatu, niektóre dopisują komentarze ręcznie, ale są też takie, które takie informacje przekazują pacjentom i lekarzom zawsze gdy analizator przekaże informacje o wykrytej nieprawidłowości.
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.
Bardzo ciekawy teskt .
Czyli mogą zle pobrać krew 🙁