- Czym jest badanie krew utajona w kale?
- Dlaczego utajona?
- W jakim celu wykonuje się badanie krew utajona w kale?
- Ile kosztuje badanie krew utajona w kale?
- Jaką metodą jest wykonywane?
Badanie krew utajona w kale (FOB – fecal occult blood) jest powszechnie stosowanym badaniem przesiewowym w wykrywaniu raka jelita grubego. Niestety, nie cechuje go wysoka czułość i swoistość, co oznacza, że dosyć często zdarzają się wyniki fałszywie ujemne i dodatnie. Dzięki przeprowadzeniu trzech oznaczeń krwi utajonej w kale z trzech pobranych w różne dni próbkom kału, jesteśmy w stanie zwiększyć czułość testu.
Co to znaczy, że krew jest utajona?
Testy wykrywają małe ilości krwi, na tyle małe, że nie powodują one zmiany zabarwienia stolca, dlatego nie jesteśmy w stanie stwierdzić krwawienia wzrokowo.
Według badań, przeprowadzanie testów wykrywających krew utajoną zmniejsza śmiertelność spowodowaną rakiem jelita grubego nawet o 15-33%, jeśli badanie powtarzane jest raz w roku.
Wyniki ujemne – nie wykryto krwi utajonej w kale
Ujemny wynik testu oznacza, że w próbce nie wykryto krwi, co jest stanem prawidłowym. Jednak nie wyklucza to raka jelita grubego ani polipów, ponieważ nie wszystkie z tych zmian powodują krwawienie. Może zdarzyć się również, że krwi jest na tyle mało, że nie została ona wykryta przez zastosowany test.
Wyniki dodatnie – wykryto krew utajona w kale
Dodatni wynik testu oznacza, że w próbce wykryto krew. Test ten jednak nie wskazuje na konkretną przyczynę występowania krwawienia. W takim przypadku konieczna jest konsultacja lekarska i dalsza diagnostyka. Krew w kale może występować nie tylko w raku jelita grubego, obecna jest również w przypadku hemoroidów, wrzodów, polipów czy krwawienia z układu pokarmowego.
Metody oznaczenia krwi utajonej w kale
Podstawową metodą wykrywania krwi utajonej w kale są kasetkowe testy immunochromatograficzne. W ostatnich czasach jednak niektóre laboratoria wdrożyły ilościowe oznaczanie krwi utajonej w kale metodą immunochemiczną.
Wykonując badanie kasetkowe otrzymamy wynik: krew utajona obecna lub nieobecna, natomiast w teście ilościowym otrzymamy konkretne stężenie krwi w kale (jeśli będzie ona obecna).
Nadmienić należy, że testy ilościowe cechują się dużo niższą czułością analityczną. Co to znaczy? Przykładowo, jeśli w naszym kale obecna będzie krew w stężeniu 15 ng/ml, test kasetkowy będzie cechował się czułością analityczną 40 ng/ml, a ilościowy 10 ng/ml, otrzymamy wynik fałszywie ujemny stosując metodę kasetkową, a dodatni dzięki metodzie ilościowej.
Cena badania krew utajona w kale
Testy kasetkowe do samodzielnego wykonania badania można zakupić w aptece w cenie ok. 15-50 zł. Jednak jeśli chcemy przedstawić wynik badania laboratoryjnego swojemu lekarzowi, wówczas należy wykupić badanie w laboratorium. Przeanalizowano ceny badania w znanych laboratoriach sieciowych, w różnych miastach, wynoszą one:
- w Warszawie ok. 32 zł (metoda jakościowa), ok. 54 zł (metoda ilościowa)
- w Krakowie ok. 29 zł (metoda jakościowa), ok. 66 zł (metoda ilościowa)
- w Gdańsku ok. 25 zł (metoda jakościowa), ok. 76 zł (metoda ilościowa)
- w Bydgoszczy ok. 26 zł (metoda jakościowa), ok. 52 zł (metoda ilościowa)
Źródła:
- Badania przesiewowe w raku jelita grubego, Rafał Stec, Współczesna Onkologia (2006) vol. 10; 3 (96–102)
- Znaczenie profilaktyki wtórnej w nowotworze jelita grubego, P.Cieśla, B. Cieśla, H.Cieślak, Problemy Pielęgniarstwa 2008; 16 (3): 316–320,
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.