Kryteria rozpoznania czerwienicy prawdziwej dzielimy na kryteria główne oraz kryterium mniejsze. Do zdiagnozowania czerwienicy spełnione muszą być trzy kryteria główne lub dwa kryteria główne oraz jedno mniejsze. W piątej edycji wytycznych WHO dodana została informacja o zalecanej czułości testów do wykrywania mutacji JAK2, co opisane zostało poniżej.
Kryteria główne rozpoznania czerwienicy prawdziwej
- Parametry morfologiczne
Mężczyźni:
- Stężenie hemoglobiny HGB > 16,5 g/dL lub
- Poziom hematokrytu HCT >49%
Kobiety
- Stężenie hemoglobiny HGB > 16,0 g/dL lub
- Poziom hematokrytu HCT >48%
Lub
- Masa czerwonych krwinek wyższa >25% powyżej średniej zakresu referencyjnego (badanie RCM)
2. Biopsja szpiku kostnego
- Szpik bogatokomórkowy
- Proliferacja trzech linii komórkowych:
- Linii erytroidalnej
- Linii granulocytarnej
- Linii megakariocytów – obecne megakariocyty różnej wielkości
UWAGA: w przypadku mężczyzn u których HGB >18,5 g/dL, HCT >55,5% i kobiet z HGB >16,5 g/dL, HCT>49,5% z mutacją w genie JAK2 i obniżeniem stężenia EPO możliwe jest rozpoznanie czerwienicy prawdziwej bez wykonywania biopsji szpiku kostnego. Jednak wykonanie trepanobiopsji szpiku kostnego daje informację o włóknieniu szpiku, które występuje u 20% pacjentów z czerwienicą i może wskazywać na ryzyko szybszej progresji choroby do mielofibrozy.
3. Badania genetyczne
- Mutacja JAK2 V617F lub
- Inna mutacja w JAK2
UWAGA: zaleca się stosowanie wysokoczułych testów genetycznych. Dla JAK2 V617F czułość <1%. W przypadku ujemnych wyników tych testów należy rozważyć inne mutacje JAK2.
Kryterium mniejsze rozpoznania czerwienicy prawdziwej
- Obniżone stężenie erytropoetyny
Źródła:
- Tefferi A, Barbui T. Polycythemia vera: 2024 update on diagnosis, risk-stratification, and management. Am J Hematol. 2023; 98(9): 1465-1487. doi:10.1002/ajh.27002
- Tashkandi, H.; Younes, I.E. Advances in Molecular Understanding of Polycythemia Vera, Essential Thrombocythemia, and Primary Myelofibrosis: Towards Precision Medicine. Cancers 2024, 16, 1679. https://doi.org/10.3390/cancers16091679
Fiszka do nauki do egzaminu specjalizacyjnego
Fiszka 18. Kryteria rozpoznania czerwienicy prawdziwej
Poniżej znajdziesz linki do wszystkich fiszek do nauki do egzaminu specjalizacyjnego z laboratoryjnej diagnostyki medycznej, jakie udało mi się do dnia dzisiejszego opracować.
Pozostałe fiszki do nauki:
Zaplanowane fiszki znajdziesz tutaj
Przełom nadnerczowy 18.12.2025
Wpływ amiodaronu na hormony tarczycy 11.12.2025
Protoporfiryna cynkowa – 04.12.2025
Mocznikowy test oddechowy – 27.11.2025
Niedobór żelaza – diagnostyka laboratoryjna 20.11.2025
Izoenzymy LDH – 06.11.2025
Pseudohiponatremia w hiperglikemii – 30.10.2025
Metoda pośrednia w oznaczaniu jonów – interferencje – 23.10.2025
Metoda bezpośrednia i pośrednia oznaczania jonów – 16.10.2025
HFR, MFR, LFR i IRF w oznaczeniu retikulocytów – 25.09.2025
Metoda kompetencyjna – zasada metody i przykład – 18.09.2025
Metoda homogenna i heterogenna 11.09.2025
Zespół Gilberta – 04.09.2025
Czynniki krzepnięcia krwi – 19.06.2025
Frakcje białek w proteinogramie – 12.06.2025
Fiszka 1. Podział białek ostrej fazy.
Fiszka 2. Czas okluzji PFA-100.
Fiszka 3. Test z metoklopramidem
Fiszka 4. Sferocytoza wrodzona
Fiszka 5. MGUS – stan przednowotworowy
Fiszka 6. Pseudohiperkaliemia.
Fiszka 7. Rozpoznawanie zaburzeń RKZ
Fiszka 9. Zmiany laboratoryjne w ciąży
Fiszka 10. Czułość diagnostyczna testu
Fiszka 11. Swoistość diagnostyczna testu
Fiszka 12. Diagnostyka cukrzycy
Fiszka 13. Witaminy – podział i nazewnictwo
Fiszka 14. Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza
Fiszka 16. Odwodnienia – przyczyny i diagnostyka
Fiszka 17. Diagnostyka cukrzycy ciążowej
Fiszka 18. Kryteria rozpoznania czerwienicy prawdziwej
Fiszka 19. Kryteria rozpoznania ostrego uszkodzenia nerek
Fiszka 20. Test hamowania hormonu wzrostu GH
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.
