Narkotyki w moczu – rekomendacje. Niniejszy post został napisany na podstawie Rekomendacji KIDL 2021, Oznaczanie narkotyków w moczu metodami immunochemicznymi w medycznym laboratorium diagnostycznym. Zapraszam serdecznie do zapoznania się z całością rekomendacji.
Materiał do oznaczania narkotyków
Materiałem wykorzystywanym do oznaczania narkotyków jest pojedyncza partia moczu. Materiał należy przechowywać w temperaturze 4-8 °C do 48h, powyżej 48h w temperaturze =<-20 °C.
Cel wykonywania badania
Laboratoria medyczne przeprowadzają badania dotyczące wykrywania narkotyków w moczu tylko i wyłącznie do celów klinicznych, warto tą informacje umieścić pod wynikiem badania. Laboratoria medyczne nie przeprowadzają oznaczeń w celach sądowych!
Metody oznaczeń
Większość laboratoriów medycznych wykonuje badania wykrywające narkotyki w moczu metodami immunochromatograficznymi, rzadziej immunochemicznymi z użyciem analizatorów. Metodami referencyjnymi stosowanymi do wykrywania i oznaczania narkotyków w moczu są metody:
- GC-MS – chromatografia gazowa sprzężona ze spektrometrią mas
- LC-MS – chromatografia cieczowa ze spektrometrem masowym
- HPLC – wysokosprawna chromatografia cieczowa
Narkotyki w moczu – rekomendacje. Proces przedanalityczny – pobranie materiału
W badaniu narkotyków w moczu bardzo istotne jest pobranie materiału. Zdarza się, że pacjenci chcą zafałszować wynik badania próbując na wiele sposobów dokonać kontaminacji, rozcieńczenia czy też podmienienia próbki. Jeśli istnieje możliwość, powinniśmy asystować pacjentowi przy pobraniu moczu, jesteśmy wówczas w stanie zapewnić, że materiał pochodzi od pacjenta i nie została w jakikolwiek sposób naruszona jego czystość. Jeśli nie mamy możliwości nadzorowania procesu pobrania materiału, użyteczne mogą być oznaczenia kreatyniny, ciężaru właściwego, czy pH, dzięki którym możemy sprawdzić, czy dostarczony materiał jest moczem. Istnieją również specjalne paski, które wykorzystywane są w celu potwierdzenia, że dostarczono odpowiedni materiał do badania. Paski te zwane “Adulteration Test Strips” czyli paski wykrywające zafałszowanie moczu obejmują takie parametry jak:
- kreatynina – obniżone jej stężenie wskazuje na rozcieńczenie próbki – najczęściej wykorzystywany sposób zafałszowania wyników
- nitraty, azotyny – związki te obecne są w związkach utleniających, które pacjenci wykorzystują w celu kontaminacji próbki
- aldehyd glutarowy – obecny w płynach do dezynfekcji i sterylizacji, które pacjenci dolewają do moczu
- pH – zmiana po dodaniu substancji kwasowych/zasadowych
- ciężar właściwy – rozcieńczenie próbki
- utleniacze – pasek wykryje obecność wybielacza, który dolewany jest do moczu przez pacjentów
Jeśli pacjent sam dostarczył próbkę moczu, należy taką informację odnotować na wyniku.
W rekomendacjach umieszczono tabelę z wartościami cut-off dla niektórych narkotyków. Nie zaleca się stosowania testów z wartościami cut-off niższymi niż:
- 500 ng/ml dla amfetaminy,
- 300 ng/ml dla benzodiazepin,
- 50 ng/ml dla THC (marihuana)
- 300 ng/ml dla kokainy
Cut-off dla pozostałych narkotyków – Zalecenia KIDL 2021. Stosowanie testów z niższymi wartościami cut-off może spowodować zwiększenie liczby wyników fałszywie dodatnich niekorelujących ze stanem klinicznym pacjenta.
Proponowane komentarze do badań zgodnie z wytycznymi:
- Badanie wykonano w materiale dostarczonym przez pacjenta.
- Badanie wykonano metodą immunochromatograficzną, cut-off 50 ng/ml.
- W przypadku uzyskania wyniku pozytywnego: Badanie wykonano metodą immunochromatograficzną, cut-off 50 ng/ml, zaleca się potwierdzenie uzyskanego wyniku metodą referencyjną GC-MS, LC-MS, lub HPLC.
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.