Wirus ospy małpiej (Monkeypoxvirus – MPXV) to wirus DNA, który należy do rodzaju Ortopoxvirus (OPXV) i rodziny Poxviridae. MPXV endemicznie występuje na obszarach Afryki Zachodniej i w regionie rzeki Kongo.
Wirus ospy małpiej – objawy:
- początkowo: krótka gorączka,
- wysypka ze stwardniałymi, centralnie zagłębionymi zmianami – początkowo występuje na twarzy, następnie na tułowiu i kończynach,
- zmiany skórne, które przekształcają się ostatecznie tworząc strupy, które odpadają po upływie około 2-4 tygodni,
- mogą występować owrzodzenia w jamie ustnej, w obszarze narządów płciowych,
Diagnostyka małpiej ospy
Na ten moment polega głównie na różnicowaniu na podstawie objawów klinicznych i dostępnych badań. Należy wziąć pod uwagę ewentualne występowanie:
- zakażenia: wirusem simplex, wirusem ospy wietrznej, enterowirusem, wirusem mięczaka zakaźnego, wirusem odry, świerzbem, kiłą,
- bakteryjnego zakażenie skóry,
- alergii na leki,
Diagnostyka małpiej ospy – materiał do badania
Materiał do badania: wymaz ze zmian skórnych lub strupy ze zmian, najlepiej z różnych obszarów ciała. Zaleca się, jeśli to możliwe, pobranie dwóch próbek. Wówczas zminimalizowane jest ryzyko uzyskania fałszywie ujemnych wyników spowodowanych błędem przelaboratoryjnym. Drugą próbkę bada się, gdy wynik z pierwszej próbki nie jest jednoznaczny.
Dodatkowo, do wymazu ze zmian skórnych zalecane jest również pobranie wymazu z jamy ustnej i gardła, jednak nie ma badań jednoznacznie potwierdzających użyteczność wykrywania DNA wirusa małpiej ospy w tym materiale.
Nie jest zalecane wykonywanie oznaczenia poziomu przeciwciał w przypadku zakażeń wirusem małpiej ospy. Badanie przeciwciał może być badaniem pomocniczym w przypadku niejednoznacznych wyników testów genetycznych. Wówczas należy wykonać dwukrotne oznaczenie przeciwciał w odstępie 21 dni.
Stabilność pobranego materiału:
– próbki do jednej godziny od pobrania należy umieścić w temperaturze 2 do 8 ℃ lub <-20 ℃
– w przypadku przechowywania próbek 7-60 dni – należy je zamrozić w temperaturze <- 20 ℃
– w przypadku przechowywania próbek >60 dni – należy je zamrozić w temperaturze -70 ℃
Metody badań wykorzystywane w diagnostyce wirusa małpiej ospy
- PCR
- RT-PCR
- sekwencjonowanie
Protokoły wykorzystywane podczas badań genetycznych dzielą się na dwa rodzaje:
- wykrywające wirusa ospy małpiej MPXV
- wykrywające rodzaj Ortopoxvirus OPXV a w drugim etapie wirusa ospy małpiej MPXV
Interpretacja: zaleca się wykorzystanie testów potwierdzających wykrycie wirusa MPXV, jednak w przypadku krajów, gdzie nie występują endemiczne ogniska zakażeń OPXV – wówczas dodatni wynik OPXV jest uważany za potwierdzenie podejrzenia zakażenia wirusem ospy małpiej. WHO dodatkowo zachęca do wykonywania badań NGS i sekwencjonowania oraz udostępniania uzyskanych wyników w celu zbierania jak największej bazy danych o wirusie.
Szczepienia przeciwko wirusowi ospy małpiej
Wg WHO szczepionki przeciwko ospie prawdziwej zapewniają krzyżową ochronę przeciwko innym wirusom rodzaju Ortopoxvirus (OPXV), do których należy wirus ospy małpiej. Dokładne wytyczne dotyczące szczepień są w trakcie opracowywania.
Wykrywanie wirusa ospy małpiej w Polsce
Na tą chwilę PZH współpracuje z Instytutem Roberta Kocha w celu wdrożenia w Polsce badań RT-PCR w kierunku wykrywania DNA wirusa ospy małpiej. Na tą chwile są one niedostępne.
Źródło: Laboratory testing for the monkeypox virus, Interim guidance, 23.05.2022
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.