Czym jest pseudohiperkaliemia?
Pseudohiperkaliemia to rzekomo podwyższone stężenie potasu w surowicy uzyskiwane w badaniach laboratoryjnych. Oznacza to, że na sprawozdaniu z badań laboratoryjnych uzyskujemy wartość stężenia potasu w surowicy wyższą niż jest ona w rzeczywistości. Taki stan można nazwać fałszywie wysokim stężeniem potasu w surowicy.
Jakie mogą być przyczyny pseudohiperkaliemii?
Mechanizm wystąpienia pseudohiperkaliemii polega na uwolnieniu potasu komórkowego, co może być spowodowane przez różne czynniki, o których przeczytasz poniżej.
Do przyczyn fałszywie podwyższonego stężenia potasu w surowicy zalicza się:
- przedłużony czas transportu – stężenie potasu jest bardzo wrażliwe na czas, w jakim dostarczono próbkę do laboratorium. Jeśli jest on za długi – potas z komórek zostaje uwolniony do surowicy – powodując tym samym fałszywie podwyższone stężenie potasu. Niektóre laboratoria, by zminimalizować ryzyko występowania takich przypadków, stosują probówki z żelem separującym. Taka próbka wówczas powinna być odwirowana w punkcie pobrań
- hemoliza – wywołana np. zbyt długim ściskaniem opaski uciskowej, więcej przyczyn hemolizy znajdziesz w poście hemoliza w próbce
- zaciskanie i rozluźnianie pięści podczas pobrania krwi
- rodzinna pseudohiperkaliemia – rzadkie schorzenie genetyczne
- leukocytoza > 50 000/uL lub >70 000/uL (według różnych źródeł)
- trombocytoza > 1 000 000/uL lub >900 000/uL (według różnych źródeł)
- obecność aktywowanych płytek krwi – degranulacja płytek krwi, która może powodować pseudohiperkaliemię przy prawidłowym poziomie płytek krwi
Niektóre źródła mówią o tym, że pseudohipierkaliemię można rozpoznać na podstawie oznaczenia stężenia potasu w surowicy oraz w osoczu. Jeśli różnica pomiędzy tymi dwoma oznaczeniami wynosi 0,4 mmol/L (stężenie w osoczu jest niższe) – wówczas można podejrzewać pseudohiperkaliemię. Oczywiście nie ma to zastosowania we wszystkich przypadkach – jeśli pseudohiperkaliemia jest spowodowana błędami w fazie przedanalitycznej – mają one wpływ na wyniki oznaczeń z obu próbek.
Fiszka 6 do nauki do egzaminu specjalizacyjnego: pseudohiperkaliemia.
Źródła:
- Marek Zaremba, Edward Franek, Andrzej Rydzewski, Hiperkaliemia, Kliniczna Interpretacja Wyników Badań, Choroby Serca i Naczyń 2006, tom 3, nr 1, 36-40,
- Nikolaos Sevastos, George Theodossiades, Athanasios J. Archimandritis,Pseudohyperkalemia in Serum a New Insight into an Old Phenomenon, Clinical Medicine & Research, Vol. 6, Numer 1:30-32, 2008
- Interna Szczeklika 2022
Treści które mogą Cię zainteresować:
Zastrzeżenie: Treści umieszczone na stronie fremitus.pl służą celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią one porady medycznej, nie zastępują indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Informacje zawarte na stronie nie mogą być podstawą stawiania diagnozy i leczenia pacjenta – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem.